جراحی تیرویید علل و انواع آن

امروزه به دلیل تغییراتی که در سبک زندگی مردم و رژیم غذایی آن ها به وجود آمده میزان ابتلا به انواع بیماری های مختلف نیز در مقایسه با گذشته افزایش یافته است. از بیماری های شایع در میان جوامع مختلف می توان به بیماری های مربوط به غده تیرویید اشاره نمود که موجب شده افراد نگرانی ها و سوالات فراوانی در رابطه با آن داشته باشند. اگر می خواهید با انواع تیرویید و علل آن بیشتر آشنا شوید تا پایان با ما همراه باشید.

تیرویید چیست؟

تیرویید غده ای پروانه ای شکل است که در قسمت جلوی گردن در پایین حنجره و بالای استخوان های ترقوه قرار دارد. این غده با ترشح دو هورمون T3 و T4 میزان متابولیسم بدن را تنظیم می کند. به عبارتی می توان گفت که غده تیروئید مسئول تنظیم سوخت و ساز بدن می باشد. مسئولیت عملکرد این غده بر عهده غده دیگری به نام هیپوفیز است که در مغز قرار دارد. این غده می تواند بیماری های گوناگونی مانند سرطان، گواتر، کم کاری یا پر کاری تیروئید داشته باشد که هر کدام تاثیر زیادی بر عملکرد سایر اندام های بدن دارند.

انواع تیرویید و درمان آن

• کم کاری تیروئید

در صورتی که غده تیرویید کمتر از حد معمول فعالیت داشته باشد قادر نیست به انداره کافی هورمون تولید نماید در نتیجه در بدن اختلالاتی ایجاد می شود. عامل این بیماری در بیشتر مواقع بیماری خود ایمنی هاشیموتو است. در واقع بیماری هاشیموتو پادتن هایی علیه غده تیروئید می سازد و آن را تخریب می کنند. از نشانه های کم کاری تیرویید می توان به ضعف و خستگی، خشکی پوست، افزایش وزن بدن، ناباروری و سقط جنین و .. اشاره نمود. معمولا برای درمان این بیماری پزشک قرص هایی را تجویز نموده و مصرف نمک های ید دار را توصیه می کند.

• پر کاری تیرویید

از انواع تیرویید می توان به بیماری شایع پرکاری تیرویید اشاره نمود که طی آن فعالیت غده تیروئید بیش از حد نرمال است و عامل آن بیماری خود ایمنی گریوز می باشد که با ساخت پادتن علیه این غده میزان فعالیت آن را افزایش می دهد. از علائم پر کاری تیرویید می توان به افزایش تعریق، بی خوابی، تپش قلب، نازک شدن پوست بدن، ضعف عضلانی و لرزش دست ها و .. اشاره نمود. پزشکان برای درمان بیماری پر کاری تیرویید داروهای ضد بیماری را تجویز می کنند اما گاهی اوقات به محض قطع مصرف این داروها علائم پرکاری تیرویید مجددا در فرد ظاهر می شود و پزشک ید رادیواکتیو را تجویز می کند که موجب از کار افتادن گواتر و کوچک شدن گره های سمی نیز می گردد. این روش عوارض بسیار کمی دارد و معمولا برای درمان این بیماری در افراد بالغ از این روش استفاده می کنند.

• تیروئیدیت

تیروئیدیت یا همان سرطان تیرویید از دیگر انواع تیروئید محسوب می شود که در اکثر مواقع در اثر باکتری ها و ویروس ها این غده ملتهب می گردد و سرطان به وجود می آید. درمان این بیماری به نوع و شدت آن وابسته است. داروها در درمان سرطان تیروئید نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای دارند اما در کنار آن پزشک معمولا از جراحی نیز استفاده می کند. سرطان تیرویید به طور کلی به ۴ دسته سرطان فولیکولار، سرطان پاپیلاری تیرویید، سرطان آناپلاستیک و سرطان مدولاری تقسیم بندی می شود. خوشبختانه سرطان تیرویید از دسته سرطان های بسیار خوش خیم می باشد که اگر به موقع درمان شود خطر چندانی بیمار را تهدید نمی کند.

انواع روش های جراحی تیرویید

• روش رایج عمل جراحی تیرویید

در این روش روی قسمت قدامی گردن برشی ایجاد می شود که از طریق آن جراح می تواند به غده تیرویید دسترسی داشته باشد. این روش نسبت به سایر روش ها از محبوبیت بیشتری برخوردار است و برای درمان انواع تیرویید در صورت نیاز پزشک از آن استفاده می کند.

• عمل جراحی تیرویید از طریق آندوسکوپی

در این روش در قسمت گردن برش های بسیار کوچکی ایجاد می کنند و جراح دوربین و ابزار جراحی را از طریق همین برش ها وارد بدن بیمار می کند. دوربینی که در بدن بیمار قرار گرفته تصویر سه بعدی و با کیفیتی از غده تیرویید به مانتیور ارسال می کند و پزشک با مشاهده آن عمل را انجام می دهد.
برای جراحی تیرویید کم کار از این روش می توان استفاده نمود.

• جراحی تیرویید از طریق دهان

در این روش جراحی برش در داخل حفره دهان ایجاد می شود و از طریق آن جراحی صورت می گیرد. در نتیجه دیگر در قسمت گردن بیمار برشی زده نخواهد شد.
هر یک از روش های عمل جراحی انواع تیرویید به زمانی حدود ۱ الی ۲ ساعت نیاز خواهند داشت که این زمان با توجه به وسعت جراحی می تواند کمتر یا بیشتر شود.

جراحی تیرویید می تواند چه عوارض و خطراتی داشته باشد؟

عمل جراحی تیرویید هر چند که می تواند ضایعات این بیماری را از بین ببرد و آن را درمان نماید اما عوارض و خطراتی نیز دارد که از جمله آن می توان به موارد زیر اشاره نمود.
• آسیب وارد شدن به غده های پاراتیرویید. این غده های به بخش پشتی غده تیرویید متصل هستند و نقش بسزایی در کنترل سطح مواد معدنی خون از جمله کلسیم دارند.
• آسیب دیدن عصب ها که مسئولیت کنترل تارهای صوتی بر عهده آن ها می باشد.

با وجود چنین عوارضی بیماران باید در انتخاب پزشک دقت بیشتری داشته باشند و برای درمان بیماری خود پزشکی را انتخاب نمایند که مهارت و تخصص کافی در این زمینه داشته باشد تا بتواند عمل جراحی را با کمترین عوارض ممکن انجام دهد.

دکتر عباس زمانیان متخصص جراحی در این زمینه است و برای مشاوره می توانید با ایشان در ارتباط باشید.

توجه کنید بیمارانی که عمل جراحی تیرویید انجام می دهند تا آخرعمر باید مصرف داروی لووتیروکسین را به منظور تامین نیاز بدن به هورمون تیرویید ادامه دهند. دوز مصرف روزانه این دارو توسط پزشک با توجه به شرایط بیمار تعیین می گردد و در صورتی که مصرف آن قطع شود احتمال اختلال در عملکرد اندام های مختلف بدن فرد افزایش می یابد.
در نهایت به شما توصیه می کنیم اگر علائم هر یک از انواع تیرویید را در بدن خود مشاهده کردید هر چه سریعتر جهت تشخیص دقیق و درمان به پزشک مراجعه نمایید.